محمدحسین قبادی

آندزیت‌ها نوعی از سنگ‌های آتشفشانی با مقدار سیلیس ۵۳ تا ۶۳درصد هستند. در سنگ شناسی آندزیت نامی است که برای خانواده‌ای ازسنگ‌های آذرین بیرونی و ریز دانه غنی از کانی پلاژیوکلاز و فلدسپارهای آلکالن بکار برده می شود. هدف این پژوهش مطالعه خصوصیات زمین شناسی مهندسی تعدادی از سنگ‌های آندزیتی شهر سنندج با تکیه و توجه به فرآیند هوازدگی می‌باشد. به این منظور از ۴ ایستگاه انتخابی در داخل شهر سنندج ۴ سنگ آندزیتی به صورت نمونه‌های بلوکی جمع آوری شد. برای تعیین ترکیب کانی شناسی آندزیت‌ها مقاطع میکروسکوپی از نمونه‌ها تهیه گردید. سپس خصوصیات فیزیکی (درصد رطوبت، شاخص دوام، تخلخل، وزن واحد حجم خشک و وزن واحد حجم اشباع) نمونه‌ها و نیزخصوصیات مکانیکی (مقاومت فشاری تک محوری، شاخص بار نقطه ای، چکش اشمیت و مقاومت کششی برزیلین) تعیین گردید. نتایج آزمایش مقاومت فشاری تک محوری نشان دادکه سنگ‌های مورد مطالعه در رده مقاومتی پایین از طبقه بندی دیر و میلر قرار دارند. نتایج آزمایش مقاومت کششی برزیلی نشان دادکه نمونه‌های سنگ دارای مقاومت بالایی هستند. با توجه به نتایج آزمون بار نقطه‌ای ۳ ایستگاه دارای مقاومت متوسط و ۱ ایستگاه دارای مقاومت بالا مشخص شد در طبقه بندی دیر و بنیاوسکی قرار می‌گیرند. نمونه‌ها دارای تخلخل نسبتا زیادی هستند و به همین دلیل درصد رطوبت نمونه‌ها بالا می‌باشد. با توجه به نتایج حاصل از آزمایش دوام وارفتگی همه نمونه‌ها در رده شدیدا مقاوم در طبقه بندی‌های فرانکلین و چاندرا و همچنین گمبل قرار می‌گیرند. با توجه به روابط رگرسیونی ساده خطی پارامترهای فیزیکی درصد تخلخل، چگالی خشک، درصد رطوبت و دوام وارفتگی به ترتیب با ضریب تعیین ۸۶۴/۰، ۷۶۸/۰، ۷۷۹/۰و ۷۸۱/۰برای ارزیابی درجه هوازدگی سنگ‌ها مناسب هستند. با توجه به روابط رگرسیونی ساده غیر خطی پارامترهای فیزیکی درصد تخلخل، چگالی خشک، درصد رطوبت و دوام وارفتگی به ترتیب با ضریب تعیین ۹۲۱/۰، ۷۷۱/۰، ۸۹۶/۰ و ۷۸۰/۰ برای ارزیابی درجه هوازدگی سنگ‌ها مناسب هستند.از میان پارامترهای مکانیکی، مقاومت فشاری تک محوری، مقاومت کششی برزیلی، مقاومت بار نقطه‌ای و سختی واجهشی اشمیت برای ارزیابی درجه هوازدگی سنگ‌ها با استفاده از رگرسیون ساده خطی به ترتیب با ضریب تعیین ۸۹۲/۰، ۸۳۲/۰، ۸۵۴/۰و ۹۵۴/۰ مفید هستند.از میان پارامترهای مکانیکی، مقاومت فشاری تک محوری، مقاومت کششی برزیلی، مقاومت بار نقطه‌ای و سختی واجهشی اشمیت برای ارزیابی درجه هوازدگی سنگ‌ها با استفاده از رگرسیون ساده غیر خطی به ترتیب با ضریب تعیین ۹۰۷/۰، ۷۹۸/۰، ۸۰۸/۰ و ۹۴۸/۰ مناسب هستند

سد ﻣﺨﺰﻧﯽ ﮐﺎرون 4 ﺑﺮ روی رودﺧﺎﻧﻪ ﮐﺎرون، در 5 کیلومتری پایین دست محل تلاقی رودخانه های ارمند و بازفت و در فاصله 35 کیلومتری شهرستان لردگان (مرز استان های چهارمحال وبختیاری و خوزستان) واقع شده است. به منظور مطالعه زمین شناسی مهندسی کارست در محل ساختگاه سد، مطالعات صحرایی مانند برداشت ناپیوستگی های محل و شناسایی پدیده های ژئومورفولوژی کارست صورت گرفته است. در این پژوهش از هر دو تکیه گاه سد دسته درزه های غالب برداشت گردید. آثار انحلال در سطح سنگ های آهکی به خوبی نمایان است و نشان از پتانسیل کارستی شدن آنهاست. مهم ترین شواهد کارستی موجود در ساختگاه سد عبارت اند از انواع کارن، غار، غارچه های انحلالی و شیارهای انحلالی. به نظر می رسد موضوع فرار آب باتوجه به بالابودن مقدار لوژن (که بیانگر نفوذپذیری بالای این مناطق است) مربوط به بستر کارستی ایجاد شده توسط سیستم های شکستگی، به ویژه گسل های شناسایی شده در تکیه گاه ها می باشد. پایش مقدار فرار آب از چشمه تکیه گاه چپ در ترازهای مختلف بین سال های 1397 تا 1400 نشان می دهد فرار آب در ترازهای مشابه در این چند سال ثابت بوده و بیشترین مقدار دبی فرار آب 66/3 مترمکعب بر ثانیه بوده است. به منظور شناخت بهتر سنگ های ساختگاه سد، از 19 بلوک سد، نمونه های سنگی یک بلوک در تکیه گاه چپ و دو بلوک در تکیه گاه راست استفاده شده است. مطالعات آزمایشگاهی مانند تعیین خصوصیات سنگ شناسی، فیزیکی، مکانیکی، شاخص دوام - وارفتگی، تعیین ثابت سرعت انحلال و تغییرات آبگذری برای نمونه های سنگی ساختگاه سد انجام شده است. طبق مطالعات سنگ شناسی در نمونه های تکیه گاه چپ روند دولومیتی شدن شدید بوده است. بر اساس طبقه بندی توصیفی ارائه شده، نمونه سنگ های موردمطالعه در رده سنگ های با تخلخل پایین و وزن واحد حجم خشک بالا قرار می گیرند. بررسی خصوصیات مکانیکی نمونه ها بیانگر مقاوم بودن این نمونه ها می باشد. تغییرات آبگذری در برخی نمونه های تکیه گاه چپ مشخص نمود که با گذشت زمان، درزه های 2 و 3 میلی متری افزایش آبگذری و در درزه های 6/0 و 1 میلی متری کاهش آبگذری را نشان داده اند. ثابت سرعت انحلال نیز به روش حجمی برای نمونه های سنگی دو تکیه گاه، بلوک B9 (تکیه گاه چپ) و بلوک F6 (تکیه گاه راست) اندازه گیری شده است که برای بلوک B9 این ثابت به ترتیب: 10-5×83/8 در 6 -5/5= pH، 5-10×93/1 در

شیل سنندج به سن کرتاسه زیرین در استان کردستان و در پایانه شمال باختری زون سنندج - سیرجان قرار دارد. شیلها به دلیل خاصیت تورم پذیری، وارفتگی، قابلیت لغزشی و ناپایداری در دامنه ها، مشکل آفرین هستند

خاک های واگرا یکی از خاک های مشکل آفرین است که هر ساله خسارات زیادی به پروژه های عمرانی وارد می کنند. به همین دلیل شناسایی خصوصیات زمین شناسی مهندسی و بهسازی آنها به هنگام احداث این نوع پروژه ها اجتناب ناپذیر است. شهرستان دهلران با توجه به شرایط زمین شناسی خود دارای چنین خاک هایی در گستره خود است، به طوری که جاده دهلران – مهران متاثر از این خاک ها دچار خسارت هایی شده است. به همین منظور در این تحقیق خاک های واگرا در این مسیر مورد توجه قرار گرفته است. در این راستا، با انجام بازدیدهای صحرایی از خاک های منطقه از 6 نقطه نمونه برداری شد. با سنجش میزان واگرایی نمونه ها با استفاده از آزمایشات مختلف واگرایی، دو نمونه خاک منطقه ویله و هاویان با پتانسیل واگرایی متوسط جهت بهسازی انتخاب شدند. در ادامه خصوصیات شیمیایی و کانی شناسی، ویژگی های فیزیکی، مکانیکی و هیدرولیکی این دو نمونه تعیین گردید. به منظور بهسازی این خاک ها سیمان پرتلند تیپ 2 و سرباره کوره فولادسازی بکار گرفته شد. با هدف تعیین مقدار درصد وزنی بهینه جهت بهسازی این خاک ها، مخلوطی از هر خاک با درصد سیمان های 1، 2، 3، 4 و 5 و درصد سرباره کوره فولادسازی 5، 10، 15، 20، 25 و 30 تهیه گردید. همچنین، به منظور بررسی تاثیر زمان عمل آوری روی رفتار مهندسی مخلوط های تهیه شده، خصوصیات زمین شناسی آنها در فواصل زمانی 3، 7، 14 و 28 روزه تعیین گردید. نتایج حاصل از مطالعات کانی شناسی نشان داد که خاک هر دو منطقه از کانی های کوارتز، کلسیت، ژیپس، دولومیت، ایلیت، کائولینیت و مونت موریلونیت تشکیل شده اند. نتایج آزمایش پین هول نشان داد که خاک منطقه هاویان پس از 7 روز با افزودن یک درصد سیمان و 5 درصد سرباره پس از 28 روز غیر واگرا گردید. منطقه ویله طی 7 روز ترکیب خاک با 2 درصد سیمان و ترکیب 5 درصد وزنی سرباره بعد از گذشت 14روز واگرایی بر طرف گردیده شد. نتایج این تحقیق نشان داد که با افزایش درصد سرباره و سیمان خصوصیات فیزیکی، شاخص، هیدرولیکی و مکانیکی خاک های مورد مطالعه افزایش می یابد اما درصد بهینه این مواد افزودنی برای دستیابی به مقدار مطلوب برای خصوصیات مختلف این خاک ها متفاوت است. به عنوان مثال، درصد بهینه سرباره کوره فولادسازی در نمونه خاک ویله برای رسیدن به کمترین مقدار نشست تحکیمی 30 درصد بوده است، اما نتایج آزمون مقاومت فشاری تک محوری ر

4

بررسی خواص مهندسی سنگ ها یکی از مهمترین مباحث در زمین شناسی مهندسی است. خواص مکانیکی و فیزیکی توده های سنگی، پارامترهای مهمی در طراحی سازه های مهندسی و طبقه بندی توده سنگ ها برای اهداف مهندسی و طراحی معدنی می باشند. سنگ های مورد استفاده در نمای ساختمان ها، به دلیل قرار گرفتن در برابر عوامل مختلف جوی پس از مدتی زیبایی، کارایی و دوام خود را از دست می دهند، از این رو، شناخت کامل رفتاری که اسلب های بکار رفته از این سنگ ها در نمای ساختمان ها در برابر عوامل مختلف جوی از خود بروز می دهند ضرروری به نظر می رسد. در این پژوهش سعی بر آن آمده تا خواص مهندسی سنگ های گابروی منطقه مورد مطالعه از جمله خصوصیات بافتی، ترکیب کانی شناسی، خصوصیات فیزیکی و مکانیکی آنها در طی مطالعه مقاطع دستی و میکروسکوپی و همچنین آزمون های آزمایشگاهی شامل آزمایش تعیین درصد رطوبت، وزن حجمی، تخلخل و پوکی، وزن مخصوص، بار نقطه ای، برزیلی، فشاری تک محوری، دوام، سرعت صوت، ارزش ضربه و لوس آنجلس مشخص گردد. پس از بدست آوردن داده های مورد نظر، اقدام به ایجاد روابط همبستگی بین آن ها شد که آنالیزهای رگرسیونی صورت گرفته، صحت و اعتبار استفاده از این روابط را به تایید رساند. نتایج آزمایشات نشان می دهد که سنگ های گابرویی مورد مطالعه دارای خواص مهندسی مطلوب می باشند، به طوری که با مطابقت دادن این نتایج با استانداردهای معرفی شده برای مصارف مختلف سنگی، سنگ های مورد مطالعه قابل استفاده در پی و دیوار زیرزمینی، دیوار، مهندسی آب، بالاست راه آهن، سنگ نما، پوشش کانال، موج شکن و بتن می باشند.

به طور کلی خاک ها بر اساس نحوه تشکیل به دو نوع خاک های باقی مانده و انتقال یافته تقسیم می شوند. خاک های باقی مانده خاک هایی هستند که پس از تشکیل در محل خود باقی می مانند. خاک های انتقال یافته خاک هایی هستند که از محل تشکیل به مکان دیگر انتقال یافته و نهشته شده اند. با توجه به میزان هوازدگی و همچنین تحمل یا عدم تحمل فرآیندهای حمل، خصوصیات ژئوتکنیکی این خاک ها با یکدیگر متفاوت می باشد. براساس نتایج دانه بندی، در محل مورد مطالعه خاک های باقی مانده در رده SW-SM، CL و CL-ML و خاک های انتقال یافته در رده Cl وSC قرار می گیرند. خصوصیات ژئوتکنیکی این خاک ها با انجام آزمایشات کلسیمتری، XRD، تعیین PH، تعیین درصد رطوبت، تعیین GS، دانه بندی و هیدرومتری، حدود آتربرگ، تراکم استاندارد، برش مستقیم و SE تعیین گردید. در این پژوهش خصوصیات ژئوتکنیکی خاک های باقی مانده و انتقال یافته با یکدیگر مقایسه و مشخص شد که مهمترین عوامل موثر بر تفاوت میان خصوصیات ژئوتکنیکی خاک های باقی مانده و انتقال یافته نوع کانی های رسی، دانه بندی و میزان ذرات ریز دانه می باشد. همچنین با توجه به اینکه از خاک CL در هسته سدهای خاکی استفاده می شود لذا، ایستگاه های 2 و 3 خاک های باقی مانده و ایستگاه های 1 و 2 خاک های انتقال یافته برای این منظور مناسب می باشند. بر اساس بازدیدهای صحرایی انجام شده از محل ایستگاه های مورد مطالعه که به بررسی ضخامت و حجم این خاک ها پرداخته شد، مشخص گردید که حجم خاک های باقی مانده به منظور بهره برداری دارای 758000 متر مکعب و حجم خاک های انتقال یافته دارای 5059400 متر مکعب را جهت استفاده به عنوان منابع قرضه دارا هستند.

منطقه مورد مطالعه بخشی از جاده کرمانشاه - ایلام به طول 168 کیلومتر است. با توجه به حجم بالای ترانزیت و سفر، این مسیر از جمله راه های مهم کشور محسوب می شود. متاسفانه در امتداد این جاده حجم زیادی از لغزش ها رخ می-دهند، که بررسی علل وقوع و پایدارسازی آن ها در این مسیر ضرورت پیدا کرده است. برای این منظور مطالعات صحرایی و آزمایشگاهی بر روی 8 شیب سنگی صورت گرفته و پس از تحلیل پایداری شیب ها، روش‎هایی برای پایدارسازی آن ها ارائه شده است. برای این منظور مطالعات صحرایی از قبیل درزه برداری، تعیین شیب و ارتفاع شیب ها و سختی واجهشی چکش اشمیت انجام شد. سپس مطالعات آزمایشگاهی شامل مطالعات سنگ شناسی (بررسی مقاطع نازک، آزمایش های کلسیمتری و XRD)، تعیین ویژگی های فیزیکی (تخلخل، دانسیته، درصد جذب آب و دوام پذیری) و مکانیکی (مقاومت فشاری تک محوری، شاخص بار نقطه ای، آزمون برزیلی و ...) بر اساس استانداردهای ISRM & ASTM انجام گرفت. در این پژوهش، پایداری شیب ها به روش های مختلف از جمله تحلیل سینماتیکی و تحلیل های تجربی و تعادل حدی بررسی شدند و شبیه سازی ریزش ها با نرم افزارRocFall انجام شد. تحلیل های سینماتیکی با نرم افزار Dips، نمایانگر آن است که در این مسیر امکان وقوع انواع گسیختگی شیب با کنترل ساختاری، شامل گسیختگی های گوه ای، صفحه ای و واژگونی وجود دارد. برای تحلیل پایداری شیب ها به روش تجربی از روش های مختلفی از جمله امتیاز توده شیروانی (SMR)، امتیاز پایداری شیروانی (SSR) و فاکتورهای ارزیابی خطر زمین لغزش (LHEF) استفاده شده است. همچنین برای تحلیل پایداری شیب ها به روش تعادل حدی از نرم افزارهایی شامل RocPlane برای گسیختگی صفحه ای، Swedge برای گسیختگی گوه ای و Slide برای گسیختگی دایره ای استفاده شده است. بر این مبنا شیب های این مسیر از نظر میزان پایداری در سه دسته یعنی: (1) شیب های پایدار، (2) شیب هایی که در حالت استاتیک پایدار و در حالت دینامیک ناپایدارند، (3) شیب های ناپایدار، قرار دارند. عوامل موثر بر ناپایداری شیب های سنگی منطقه به ترتیب اولویت شامل تکتونیک و وضعیت ناپیوستگی ها، لیتولوژی، چینه شناسی، شیب توپوگرافی، آب های سطحی و زیرزمینی و فعالیت های انسانی می باشد. علاوه بر آن نیروهای دینامیکی ناشی از رخداد زمین لرزه در ناپایداری ها نقشی محرک دارند. در پایان راهکارهایی برای پای

منطقه مورد مطالعه در امتداد جاده بروجرد – بیران شهر – خرم آباد واقع شده است. از آنجایی که جاده مذکور یک راه ارتباطی مهم در استان لرستان می باشد، سالانه حجم زیادی از تردد وسائل نقلیه در امتداد جاده مذکور انجام می-شود. متاسفانه در امتداد جاده مذکور حجم زیادی از لغزش ها رخ می دهند، که بررسی علل وقوع زمین لغزش ها در امتداد این جاده ضرورت پیدا کرده است. به این منظور مطالعات صحرایی و آزمایشگاهی بر روی 7 شیب خاکی صورت گرفته است. در شیب های خاکی مورد بررسی به شناسایی مصالح درگیر در لغزش پرداخته شده است. شیب های مورد بررسی از نوع همگن می باشند. خاک های مورد مطالعه از نوع انتقالی بوده و در رده های GC، CL، GW-GC و CH قرار دارند. تمام نمونه ها دارای خاصیت خمیری بوده و کانی رسی موجود در این خاک ها، ایلیت و کلریت می باشد. عوامل موثر بر ناپایداری شیب های خاکی ناشی از فعالیت های انسانی، شیب توپوگرافی، آب های سطحی و زیرزمینی، پایین بودن مقادیر مقاومت برشی، لرزه خیزی و تکتونیک فعال منطقه است. بر اساس بررسی های انجام شده، نتایج بدست آمده در نرم افزار slide (ver 6.0) پردازش شده است و شیب های خاکی جاده مذکور به سه گروه کلی زیر تقسیم می شوند: الف) شیب هایی که در دو حالت استاتیک و دینامیک ناپایدارند ب) شیب هایی که در هر دو حالت پایدارند ج) شیب هایی که در حالت استاتیک پایدار و در حالت دینامیک ناپایدارند. با توجه به بررسی های انجام شده، بهترین روش های پایدارسازی این شیب ها عبارتند از: کاهش شیب دامنه (پلکانی کردن شیب ها)، احداث توری های سبدی (گابیون)، احداث دیوارهای حائل و زهکشی آب های سطحی و زیرزمینی. مهمترین دستاورد حاصل از این پژوهش، شناخت عوامل موثر بر ناپایداری شیب های خاکی و تفکیک شیب های ناپایدار از پایدار و ارائه راهکار جهت پایدارسازی شیب های مستعد لغزش می باشد.

منطقه مورد مطالعه بین شهرستان هرسین و صحنه واقع شده است. خصوصیات سنگ شناسی پریدوتیت های هرسین به طور گسترده در مطالعات پیشین مورد بررسی قرار گرفته است. در این پژوهش خصوصیات زمین شناسی مهندسی پریدوتیت ها در جنوب شرق کرمانشاه مورد مطالعه واقع شده است. این پریدوتیت ها متعلق به زمان ماستریشتین هستند. ابتدا طی بازدید از منطقه، خصوصیات سنگ شناسی و ساختاری پریدوتیت ها بررسی و از ترانشه های کنار جاده نمونه‎ برداری شد. نتایج بازدیدهای صحرایی نشان می دهد که منطقه از نظر تکتونیکی فعال است و پریدوتیت ها به دلیل موقعیت زمین ساختی منطقه تحت تاثیر شکستگی ها هستند. همچنین مطالعه سنگ شناسی مقاطع نازک نمونه ها نشان می دهد که پریدوتیت های مورد نظرعمدتا از پیروکسن (ارتوپیروکسن و کلینوپیروکسن) و الیوین تشکیل شده است و طبق طبقه بندی آنون از نظر هوازدگی در رده کمی هوازده تا متوسط هوازده قرار دارد. در ادامه آزمایشات فیزیکی و مکانیکی روی نمونه ها انجام شد. خصوصیات فیزیکی و مکانیکی این سنگ ها شامل وزن واحد حجم خشک واشباع، درصد جذب آب، تخلخل، نسبت پوکی، وزن مخصوص، لس آنجلس، ارزش ضربه ای، سرعت موج، نفوذپذیری، مقاومت فشاری تک محوری، شاخص بارنقطه ای، مقاومت کششی برزیلی و مقاومت برشی براساس استانداردهای موجود تعیین شدند. براساس نتایج آزمایشات و معیارهای ارائه شده توسط آنون(1977)، پریدوتیت های هرسین دارای تخلخل خیلی پایین و به طبع درصد جذب آب کم و وزن مخصوص قسمت جامد و وزن واحد حجم بالا می باشد. همچنین پریدوتیت های هرسین دارای مقاومت فشاری تک محوری متوسط را به خود اختصاص داده است.علاوه بر این، آنالیز رگرسیون بین نتایج آزمایشات، همبستگی خوبی را بین خصوصیات فیزیکی و مکانیکی پریدوتیت ها نشان می دهد و طبق رده بندی هوک در سال 1983 از نظر میزان شکنندگی پریدوتیت های منطقه مورد مطالعه در رده شکنندگی کم قرار می گیرد.

سازند قم با سن الیگومیوسن در ایران مرکزی به خاطر وجود نفت گیرهای چینه ای و ساختمانی از دیرباز موردتوجه زمین شناسان بوده است. متاسفانه بر روی ویژگی های ژئوتکنیکی سنگ های ولکانیکی این سازند، هیچ گونه مطالعه ای صورت نگرفته است. در این پژوهش خصوصیات سنگ شناسی، فیزیکی و مکانیکی سنگ های ولکانیکی شمال همدان (منطقه رزن-آوج) که بخشی از سازند قم می باشند؛ مورد بررسی قرارگرفته است. این سنگ ها حاصل فعالیت های ماگمایی در دوره ترشیاری در امتداد نوار ماگمایی ارومیه-دختر هستند؛ و شامل ایستگاه اول (آندزیت)، ایستگاه دوم (بازالت) و ایستگاه سوم (آندزیت) می باشند. هر سه ایستگاه در امتداد جاده همدان-تهران (ایستگاه اول و دوم در محل ترانشه، بعد از روستای ماهنیان) واقع شده اند. ابتدا طی بازدید صحرایی از منطقه موردنظر ویژگی های درزه ها و ناپیوستگی ها مورد بررسی قرار گرفت؛ وجود درزه های متعدد در ایستگاه های اول و دوم نشان دهنده تکتونیک پویا و فعالیت های گسل های مهمی چون گسل آوج در منطقه است. بعد از بازدیدهای صحرایی نمونه برداری از ایستگاه ها صورت گرفت. بر اساس مطالعات میکروسکوپی، آندزیت مربوط به ایستگاه اول، بیش تر شامل فلدسپار، هورنبلند، شیشه؛ بازالت ایستگاه دوم شامل فلدسپار، اولیوین، پیروکسن، کلسیت و شیشه؛ و آندزیت ایستگاه سوم عمدتاً دربردارنده فلدسپار، اکسیدآهن، کانی های رسی و شیشه است. خصوصیات فیزیکی شامل وزن واحد حجم خشک و اشباع، شاخص جذب آب، تخلخل، نسبت پوکی، تخلخل، وزن مخصوص، لس آنجلس، ارزش ضربه، سرعت موج P، نفوذپذیری و خصوصیات مکانیکی شامل مقاومت فشاری بار نقطه ای، برزیلی و مقاومت برشی بر اساس استانداردهای ارائه شده تعیین شد. بر اساس نتایج حاصله به طورکلی، هر سه ایستگاه شرایط خوبی را نشان دادند. اما ایستگاه اول با داشتن کم ترین میزان تخلخل و شاخص جذب آب و بیش ترین دانسیته، بیش ترین مقاومت فشاری تک محوری، مقاومت برشی و کششی را به خود اختصاص داد و در پایان مشخص شد آندزیت مربوط به ایستگاه اول مناسب ترین شرایط را برای ساخت پی، دیوار، دیواره های زیرزمینی، بالاست راه آهن و بتن را دارد.

توف های ائوسن در شمال ساوه گسترش زیادی دارد. معادن قابل توجهی در این منطقه به صورت پراکنده موجود است. ولی مطالعات زمین شناسی مهندسی بر روی آنها انجام نشده است. در این راستا 4 محل برای مطالعه در نظر کرفته شد. مطالعات صحرایی شامل برداشت دره ها، نموه برداری انجام آزمایش چکش اشمیت صورت گرفت. نمونه ها به آزمایشگاه زمین شناسی مهنذسی دانشگاه بوعلی سینا منقل شد. بعد از آماده سازی آزمون های شناخت خصوصیات فیزیکی و مکانیکی سنگ صورت گرفت. با تهیه مقاطع نازک سنگ مطالعات سنگ شناسی روی نمونه های انتخابی انجام گرفت و با خصویات فیریکی و مکانیکی سنگها مقایسه گردید . نتایج تجزیه و تحلیل شده و نتیجه گیری انجام شد. توف های مورد مطالعه برای استفاده در ساختن دیواره حائل، موج شکن ها و نیز برای استفاده در جاده سازی و مسیر راه آهن مناسب هستند.

سازند کرج یکی از واحدهای آتشفشانی - رسوبی است که شامل توف های متنوعی می باشد. خصوصیات سنگ شناسی ، فیزیکی و مکانیکی توف های این سازند به طور گسترده در مطالعات پیشین مورد بررسی قرار گرفته است.در این مطالعات خصوصیات زمین شناسی مهندسی توف های سبز کرج در محدوده آوج - آبگرم در جنوب استان قزوین مورد بررسی قرار گرفته است. سنگ های توف مورد مطالعه از معدن گرمک، سلطان بلاغ، خروس دره و صادق آباد لنتخاب شده اند. از بین معدن یاد شده معدن صادق آباد درای کمترین تخلخل، بیشترین دانسیته است و بالاترین مقاومت فشاری و مقاومت کششی را به خود اختصاص داده است. این توف بهترین گزینه برای ساخت پی، دیوار حائل، بالاست راه آهن . بتن می باشد.

شناخت خصوصیات فیزیکی ، شیمیایی و مکانیکی مصالح کورد استفاده در پروژهای عمرانی امری ضروری می باشد. در این تحقیق به بررسی کامل خصوصیات زمین شناسی مهندسی منابع قرضه خاکی در حاشیه آزاد راه همدان-ساوه پرداخته شده است. در این تحقیق شش لیستگاه از محل های حفر شده توسط بولدوزر مورد ارزیابی قرار گرفته است. آزمایش های شییمیایی شامل تعیین کربنات کلسیم، اسیدیته، درصد کلر و سولفات ونیز آزمایش های مکانیکیی و فیزیکی خاک صورت گرفته است. نتایج نشان داده است که خاک ها مطابق سیستم یونیفاید در رده های GW,SP,SW قرار دارند. خاکهای مطالعه شده دارای دو منشاء متفاوت هستندو در نیتجه خصوصیات زمین شناسی مهندسی متفاوتی دارند. نتایج نشان داده که تمامی خاکهای مطالعه شده برای استفاده در احداث سدهای خاکی، راه سازی و ساخت بتن می توانند مورد استفاده قرار بگیرند.

هدف از این پژوهش شناخت ویژگی های ژئوتکنیکی خاک های باقیمانده محله خیابان ساحلی شهر ماکو بوده است. این خاک ها در اثر هوازدگی و فرسایش سنگ های ولکانیلی و آهک قم ایجاد شده و با ضخامت متغییر در شهر ماکو گسترش دارند. لذا جهت شناخت خصوصیات خاک های برجا در این منطقه نمونه هایی از سنگ مادر و خاک حاصل از آن برداشت شده است. خصوصیات سنگ شناسی و خصوصیات ژئوتکنیکی خاک مانند درصدرطوبت، چگالی، دانه بندی، حدود آتربرگ، هم ارز ماسه، دانسیته درمحل، تراکم، برش مستقیم و ضرایب تحکیم تعیین گردیده است. بر اساس نتایج حاصله خاک برجا براساس رده بندی یونیفاید در رده SC و SW قرار می گیرد. عوامل مقاومت برشی ˚1/42kpa, = 28/c= خاک می باشد. با توجه به دانه بندی مناسب و پایین بودن تورم پذیری میتوان از این خاک به عنوان مصالح اساس و زیر اساس در راهسازی و نیز در مصالح بتنی آسفالتی استفاده کرد.

منطقه مورد مطالعه در غرب سنندج و در دامنه کوه آبیدر واقع شده است. از آنجایی که این مننطقه تفرجگاه اصلی شهر می باشدو همچنین بدلیل وجود شهرکها و مجتمع های مسکونی در این منطقه به بررسی عوامی زمین شناسی مهندسی موثر بر روی شیب های منطقه پرداخته شده است.

ردنه اسدآباد با طول بیش از 15 کیلومتر در غرب استان همدان قرارگرفته و دو شهر همدان و اسدآباد را به هم وصل می کند. این گردنه یکی از مسیرهای پرتردد کشور محسوب می گردد و به علت شرایط نامناسب جوی و ناپایداری شیب های آن هرسال خسارت های زیادی را مسافران این مسیر متحمل می شوند. با توجه به بررسی های انجام شده تاکنون مطالعه خاصی بر روی شیب های این منطقه صورت نگرفته است. در این پژوهش با انجام مطالعات صحرایی در کل منطقه و مطالعات آزمایشگاهی که برروی 4 شیب سنگی و 3 شیب خاکی انجام گرفت، عوامل زمین شناسی مهندسی موثر در ناپایداری شیب های این منطقه بررسی شده است. به منظور مطالعه شیب های سنگی در ابتدا مطالعات صحرایی شامل درزه داری، تعیین سختی واجهشی اشمیت، تعیین پارامترهای هندسی شیب ها و نمونه برداری جهت آزمون های آزمایشگاهی انجام گرفت. سپس مطالعات آزمایشگاهی شامل مطالعات سنگ شناسی (مطالعات میکروسکوپی و آنالیز XRD)، تعیین خصوصیات فیزیکی (تخلخل، دانسیته و درصد جذب آب) و خصوصیات مکانیکی (تعیین شاخص بار نقطه ای، آزمون برزیلی، دوام پذیری) براساس استانداردهای ISRM انجام گرفت. باتوجه به مطالعات صحرایی، وضعیت درزه ها با نرم افزار های Dips و Georent تعیین شد و درنهایت با در نظر گرفتن نتایج مطالعات آزمایشگاهی، توده سنگ های منطقه به روش های RMR و SMR رده بندی گردید. به منظور مطالعه شیب های خاکی نیز در ابتدا مطالعات صحرایی شامل تعیین دانسیته در محل، مشخصات مورفولوژی شیب ها و نمونه برداری انجام گرفت و سپس مطالعات آزمایشگاهی از جمله آنالیز XRD، دانه بندی، خصوصیات فیزیکی و خصوصیات مکانیکی براساس استانداردهای ASTM انجام گرفت. باتوجه به نتایج به دست آمده، خاک های منطقه براساس سیستم رده بندی یونیفاید رده بندی گردید. در پایان نیز با استفاده از نرم افزار Slide وضعیت پایداری شیب ها در دو حالت استاتیکی و شبه استاتیکی تحلیل و مورد ارزیابی قرار گرفت که براساس آن شیب های منطقه از نظر میزان پایداری، جزء شیب های ناپایدار و یا آستانه ناپایداری قرار می گیرند. با توجه به نتایج به دست آمده از تحقیقات صورت گرفته مهم ترین عوامل موثر در ناپایداری شیب های گردنه اسدآباد شامل خصوصیات سنگ شناسی، شرایط اقلیمی و هوازدگی، وضعیت تکتونیکی، مورفولوژی شیب ها و فعالیت های انسانی می باشند که در بین این عوامل خصوصیات سنگ شناسی، و

...

هدف از انجام این پژوهش تعیین ویژگی های زمین شناسی مهندسی ماسه سنگهای سازند قرمز بالایی در جنوب غرب قزوین می باشد. این ماسه سنگها دارای گسترش فراوانیهستند و بخش مهمی از ستون چینه شناسی سازند قرمز بالایی را در این ناحیه تشکیل می دهند. مهم ترین کاربرد این سنگها در منطقه مورد مطالعه، استفاده به عنوان سنگ ساختمانی می باشد.مقاومت و دوام پذیری ماسه سنگها و میزان تاثیر پذیری آنها از شرایط طبیعی مهمترین عواملی هستند که هنگام استفاده به عنوان سنگهای ساختمانی باید مورد توجه قرار گیرند. در رساله حاضر سعی بر آن است تا با تعیین ویژگیهای پتروگرافی، فیزیکی و مکانیکی و همچنین رفتار آنها در مقابل فرآیند هوازدگی در شرایط محیطی مختلف، ارزیابی درستی از میزان مناسبت آنها به عنوان سنگهای ساختمانی ارائه شود. برای این منظور، پس از انجام مطالعات صحراییو با در نظر گرفتن شرایط سنگ شناسی و زمین شناسی مهندسی مناسب، تعداد 9 نمونه ماسه سنگ (مشخص شده با حروف StA، StB، StC، StCG، StS، StS1، StTr، StMin و StSh) از محلهای مختلف منطقه آوج انتخاب شد. انجام مطالعات سنگ شناسی و تعیین خصوصیات کانی شناسی و بافتی، اولین مرحله این پژوهش را تشکیل می دهد. با انجام این مطالعات مشخص گردید که ماسه سنگهای مورد مطالعه کالک لیتارنایت، فیلارنایت و ولکارنایت می باشند. پس از تعیین این خصوصیات و با انتخاب 3 برش مناسب در منطقه (برشهای تونل، ارغای و پل اروان) ستون چینه شناسی منطقه ترسیم شده و محیط رسوبی ماسه سنگها در هر برش تعیین شد. بر این اساس، 3 محیط رسوبی رودخانه ای بریده بریده نزدیک به منشاء، بریده بریده دور از منشاء و رودخانه ای مئاندری شناسایی شد. بر این اساس ماسه سنگهای StA، StB و StSh متعلق به محیط رودخانه ای شاخه شاخه دور از منشاء بوده و ماسه سنگهای StCG، StS، StS1 وStTr نیز در محیط رودخانه ای شاخه شاخه نزدیک به منشاء تشکیل شده اند. همچنین محیط رسوبگذاری ماسه سنگهای StMin و StC رودخانه مئاندری بوده است. تعیین خصوصیات فیزیکی و مکانیکی مرحله بعدی مطالعه حاضر را تشکیل می دهند. با تعیین خصوصیات ذکر شده و به منظور تعیین میزان حساسیت آنها در مقابل فرآیند هوازدگی در شرایط محیطی مختلف، از آزمایشهای آزمایشگاهی (جهت شبیه سازی هوازدگی) استفاده شد. با این هدف، آزمایش های انجماد – آب شدن طی 60 چرخه، تبلور نمک سولفات سدیم طی 2

برای احداث سازه های مهندسی و یا پروژه های خاکی تعیین پارامترهای مهندسی خاک از ضروریات است. با توجه به هزینه و زمان بری آزمون های آزمایشگاهی و همچنین مشکلات نمونه برداری، مهندسان ژئوتکنیک استفاده آزمایش های برجا را پیشنهاد نموده اند. یکی از آزمایش های برجا ابزار نفوذسنج دینامیکی می باشد. نفوذسنج ها یا کاوشگرهای دینامیکی، ابزارهای ساده ای هستند که در بسیاری از کشورها توسعه یافته و برای تخمین پارامترهای مهندسی خاک ها به ویژه خاک های ماسه ای، مورد استفاده قرار می گیرند. در این پژوهش، تاثیر برخی از پارامترهای زمین شناسی خاک های ماسه ای بر نتایج آزمایش های نفوذسنج دینامیکی سبک مطالعه شده است. مطالعات دفتری برای شناسایی مناطق مستعد برای تهیه ماسه گردشده و زاویه دار تمیز صورت گرفت و منطقه بندریگ کاشان و منطقه قوزان همدان به ترتیب برای تهیه ماسه گرد شده و ماسه زاویه دار انتخاب گردید. سپس خواص فیزیکی و مکانیکی هر دو نوع خاک ماسه ای تعیین گردید. در گام نخست، دستگاه بارش ماسه برای هر دو نوع خاک ماسه ای کالیبره شد. نتایج کالیبراسیون برای خاک ماسه ای گردشده نشان می دهد، دستگاه بارش ماسه قادر به ساخت نمونه خاک با دانسیته نسبی 63/20 تا 54/85 درصد است. در این راستا، این بازه برای نمونه خاک ماسه ای زاویه دار از 40/42 تا 21/70 درصد تغییر می کند. با بررسی تاثیر ارتفاع بارش بر وزن واحد حجم مشخص گردید که در مجموع برای ارتفاع بارش های بیش از 500 میلی متر، تغییرات محسوسی در وزن واحد حجم به وجود نمی آید. ضریب تغییرات (Cv) نتایج حاصل از آزمایش های نفوذسنجی دینامیکی نشان می دهد که در خاک ماسه ای گردشده با دانسیته نسبی 85-70 درصد، وزنه 5/2 کیلوگرم بهترین نتایج را به دست می دهد. همچنین با توجه به ضریب تغییرات بدست آمده، برای انجام آزمایش نفوذسنجی دینامیکی در خاک ماسه ای گردشده با دانسیته 100-85 درصد، وزنه 5/2 و 5 کیلوگرم بهترین نتایج را بدست می دهند. بررسی رابطه بین دانسیته نسبی و شاخص نشان می دهد که از بین روابط بدست آمده برای زوایای مخروط نوک30، 60، 90 و 120 درجه، رابطه به دست آمده برای مخروط نوک 60 و 120 درجه، بالاترین ضریب تعیین را دارد. مطالعه ارتباط بین زاویه اصطکاک داخلی و شاخص نشان داد که رابطه بدست آمده برای مخروط نوک 60 درجه و 30 درجه بالاترین ضریب تعیین را نشان می دهد. همچنین با بررس

آزاد راه خرم آباد-پل زال در جنوب شهرستان خرم آباد و در فاصل ..