منو
فریبا محسن زاده

دانشیار

تاریخ به‌روزرسانی: 1403/10/01

فریبا محسن زاده

علوم پایه / زیست شناسی

رساله های دکتری

  1. همسانه سازی، انتقال و بیان ژن زیر واحد B اوره آز هلیکوباکتر پیلوری در گیاه فلفل دلمه
    1397
    چکیده: هلیکوباکتر پیلوری یکی از عفونت های باکتریائی مزمن بسیار رایج می باشد که حداقل نصف مردم جهان را تحت تاثیر قرار داده است. تقریبا در 10 درصد از افراد آلوده، بیماری زخم پپتیکی و در 1 درصد از این افراد سرطان معده را موجب خواهد شد. اگرچه شیوع هلیکوباکتر پیلوری در کشور های توسعه یافته کاهش پیدا کرده، نتایج اخیر نشان می دهند که واکسیناسیون اطفال به طور موثری از شیوع این عفونت پیشگیری خواهد نمود. آنزیم اوره آز برای کلونیزه شدن باکتری در محیط اسیدی معده نقشی حیاتی بر عهده دارد. علاوه بر این، اوره آز (شامل پروتئین های زیر واحد UreA و UreB) یکی از مهم ترین آنتی ژن های شناسائی شونده توسط سیستم ایمنی انسان بوده و به نظر می رسد که UreB مصونیت زا تر از UreA می باشد. سیستم تحویل آنتی ژن می-تواند کیفیت و کمیت پاسخ ایمنی را تحت تاثیر قرار دهد. ثابت شده است که پروتئین های تولیدی در گیاهان تراریخته قادرند پاسخ های ایمنی محافظت کننده را بر علیه پاتوژن های مهم برانگیزند. بر این اساس، بیان ureB نوترکیب در گیاهان فلفل دلمه به منظور ایمنی زائی بر علیه عفونت هلیکوباکتر پیلوری یک موضوع جذاب است. در این مطالعه، هلیکوباکتر پیلوری سویه NCTC11637 بر روی محیط کشت بروسلا آگار غنی شده با خون گوسفندی کشت و در دمای oC37 و شرایط میکروآئروفیل نگهداری شدند. DNA ژنومی باکتری به روش لیز قلیائی و از طریق جوشاندن استخراج گردید. به کمک نرم افزار Vectore NTI و با استفاده از توالی ژنی دریافتی از بانک اطلاعات ژنی (به شماره دسترسی AY295085.1)، یک جفت آغازگر اختصاصی برای ژن ureB طراحی شد. به کمک فرآیند PCR و با استفاده از آغازگر رو به جلو محتوی جایگاه برشی BamHI و آغازگر معکوس محتوی جایگاه برشی SacI، توالی کد کننده ژن ureB به طول bp1730 از ژنوم هلیکوباکتر پیلوری جداسازی شد. محصولات PCR بر روی ژل آگارز 8/0 درصد الکتروفورز گردید. برای خالص سازی ژن از دیگر عوامل PCR موجود، از کیت خالص سازی ویژه (ویوانتیس، مالزی) استفاده شد. صحت توالی ژن ureB از طریق آنالیز توالی DNA تائید گردید. مطابق با دستورالعمل شرکت سازنده، محصول PCR در ناقل pTG19-T الحاق یافت. بعد از مستعد کردن سلول ها، پلاسمید نوترکیب به میزبان شایسته اش، یعنی باکتری ای.کلای سویه DH5α منتقل شده و باکتری ها بر روی محیط LB آگار محتوی آنتی بیوتیک آمپی سیلین،
  2. ارزیابی پاسخ های سلولی تکوینی القا شده توسط کلرید کادمیوم در گیاه تاتوره (.Datura stramonium L) و درمنه خزری (Artemisia annua L.) و مطالعه تاثیر نانوذرات کیتوسان در پتانسیل گیاه پالایی
    1397
    چکیده: آلودگی محیط زیست با فلزات سنگین یک مشکل زیست محیطی مهم محسوب می شود. در میان فلزات سنگین، کادمیوم یکی از سمی ترین فلزات و آلاینده های محیط زیست به شمار می رود. اهداف این پژوهش عبارتند از: ارزیابی تحمل درمنه خزری و تاتوره به کادمیوم اتمسفری؛ ارزیابی توان گیاه پالایی خاک آلوده به کادمیوم توسط تاتوره؛ ارزیابی پاسخ های مرفولوژیکی و فیزیولوژیکی درمنه خزری و تاتوره به کادمیوم؛ ارزیابی اثر افزودن EDTA، هورمون های گیاهی(کینتین و IAA)، کیتوسان، نانوذرات کیتوسان و قارچ های میکوریزی بر توان گیاه پالایی تاتوره و یافتن تیمار مناسب جهت افزایش کارایی گیاه پالایی و بررسی اثر ژنوتوکسیسیتی کادمیوم. چهار سطح کلرید کادمیوم (0، 75، 150 و 225 میلی گرم در لیتر) به منظور تیمار اسپری برگی انتخاب شد. همچنین برای ارزیابی توان گیاه پالایی، چهار سطح کادمیوم (0، 75، 150 و 225 میلی گرم در کیلوگرم) برای تیمار خاک و سطوح مختلف عوامل افزایش دهنده کارایی گیاه پالایی شامل EDTA (0، 3، 6 و 12 میلی مول در کیلوگرم)، کینتین و IAA (0، 1، 10 و 100 میلی گرم در لیتر)، کیتوسان و نانوذرات کیتوسان (0، 1/0 و 5/0 درصد وزنی/ وزنی) و کنسرسیوم قارچ-های میکوریزی به عنوان گروه های آزمایشی مختلف مورد استفاده قرار گرفت. تعیین مقادیر کادمیوم کل و قابل دسترس خاک و بافت های گیاهی با استفاده از اسپکتروفتومتر جذب اتمی انجام شد. فاکتور تجمع زیستی، فاکتور انتقال، پارامترهای رشد، محتوای نسبی آب بافت، شاخص پایداری غشا، محتوای رنگیزه های فتوسنتزی، محتوای کربوهیدرات های محلول، محتوای پروتئین کل، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی، نیمرخ های پروتئین بذر در گروه های مختلف تیماری تعیین گردید. در این تحقیق، ویژگی های رویان زایی گیاهان شاهد و تحت تیمار کادمیوم مورد مطالعه قرار گرفت. اثرات ژنوتوکسیسیتی کادمیوم بر تاتوره با استفاده از روش RAPD و اثرات کادمیوم بر تولید اسکوپولامین، بیان ژن هیوسسیامین 6β-هیدروکسیلاز (H6H) و الگوی متیلاسیون در تاتوره مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایشات مربوط به تیمار کادمیوم به تنهایی (تیمار اسپری برگی و تیمار خاک) نشان داد که که مقدار جذب کادمیوم با افزایش غلظت کادمیوم تیماری افزایش یافته است. کاهش در شاخص های رشد، محتوای نسبی آب بافت، شاخص پایداری غشا، محتوای رنگیزه های فتوسنتزی، محتوای کربوهیدرات های م

پایان‌نامه‌های کارشناسی‌ارشد

  1. مطالعه اثرات مسمومیت سلولی کادمیوم سرب و نیکل و اثر تعدیل کنندگی سالیسیلیک اسید با استفاده از مدل مریستم ریشه پیاز
    1402
    رشد و عملکرد گیاهان در بسیاری از مناطق دنیا تحت تاثیر تنش های محیطی مختلف محدود می شود. وجود فلزات سنگین در خاک، هوا و آب یکی از مهم ترین تنش های محیطی است که می تواند منجر به کاهش رشد و تولید محصول شود. در پژوهش حاضر تاثیر فلزات سنگین سرب، نیکل و کادمیوم در چهار سطح با غلظت های صفر (شاهد)، 25، 50 ،100 پی پی ام بر روی برخی فاکتورهای جوانه زنی، سیتولوژیکی و محتوا و الگوی باندهای پروتئینی پیاز سفید Allium cepa و همچنین اثر تعدیل کنندگی سالیسیلیک اسید (غلظت 100 مولار) و نانوذره سیلیکون (غلطت 100 پی پی ام) بر آسیب های حاصل از اعمال تنش فلزات سنگین، در محیط آزمایشگاهی مورد مطالعه قرار گرفت. جهت مطالعه، تیمارها بر روی گیاهچه حاصل از بذر اعمال گردید، سپس ریشچه گیاهچه ها در فیکساتور مناسب تثبیت گردیده و با روش اسکواش ویژگی های سیتولوژیکی مورد مطالعه قرار گرفتند. مطالعات پروتئینی نیز با روش الکتروفورز و مطالعه الگوی باندهای حاصل انجام گرفت. نتایج حاصل نشان داد که میزان درصد جوانه زنی بذرها و طول ریشچه گیاهچه ها تحت تیمار با فلزات سنگین کاهش معنی داری با گروه شاهد دارد. همچنین کاهش معنی داری در شاخص میتوزی و افزایش ناهنجاری های کروموزومی از قبیل چسبندگی کروموزومی، پل های کروموزومی، تغییرات هسته ای و ... بین گروه شاهد و گروه های تحت تیمار مشاهده گردید. مطالعات نشان داد که افزایش محتوای پروتئینی (که برای مقابله با تنش فلزات سنگین ساخته شده اند.) و تغییر در الگوی باندهای پروتئینی حاصل، از دیگر تغییراتی بود که بین گروه های شاهد و تحت تیمار مشاهده شد. همچنین مطالعات نشان داد که پیش تیمار با سالیسیلیک اسید و نانوذره سیلیکون سبب کاهش آسیب های حاصل از تنش در تمام موارد و همچنین سبب افزایش میزان محتوای پروتئینی در گیاه شد که این افزایش محتوای پروتئینی سبب افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش می گردد.
  2. اثر باکتری های تجزیه کننده نفت بر رشد گیاه کنجد در خاک آلوده به نفت
    1401
    یکی از عمده‎ترین و شایع ترین مشکلات کشاورزی تنش‎های غیر زیستی می باشد. از مهمترین این تنش ها آلودگی‎های نفتی و مشتقات آن یعنی هیدروکربن‎های نفتی می باشد که به دلیل نشت نفت در حین اکتشاف، تولید، حمل و نقل و ذخیره سازی آن‎ها رخ می دهد. روش‎ها و فناوری‎های متعددی برای پاکسازی زمین‎های کشاورزی آلوده به نفت بکار برده می شود که اغلب پرهزینه هستند و نفت و مشتقات آن را به طور ناقص تجزیه می‎کنند. از مقرون به صرفه‎ترین و سریع‎ترین روش‎های تجزیه آلاینده های نفتی، تجزیه زیستی با کمک میکروارگانیسم های تجزیه کننده نفت و مشتقات آن است. در این پژوهش، 5 میکروارگانیسم به روش مولکولی با استخراج DNA و توالی یابی ژن 16S RNAو ژن ITS شناسایی شدند. توالی آن‎ها در پایگاه اطلاعاتی NCBI ثبت شد و تنوع ژنتیکی و درخت فیلوژنتیکی آن ها با استفاده از نرم افزار مگا نسخه7 رسم گردید. این میکروارگانیسم ها شامل چهار سویه باکتری (Methylorubrum sp. ، Rhodococcus sp.، Pseudomonadota bacterium، Enterobacter sp.) و یک مخمر(Candida sp.) بودند. میزان رشد و تجزیه مواد نفتی توسط این میکروارگانیسم ها در غلظت های مختلف نفت سفید (2 ، 5 ، 10 ، 20 ، 30 و 50 درصد) مورد بررسی قرار گرفت. این میکروارگانیسم ها در تمامی غلظت ها رشد کردند که بیشترین میزان رشد مربوط به میکروارگانیسم های Pseudomonadota bacterium و Enterobacter sp. وکمترین نیز مربوط به میکروارگانیسم Methylorubrum sp.بود. میکروارگانیسم Candida spنیز رشد متوسطی داشت. با توجه به اهمیت گیاه زراعی کنجد و حساس بودن این گیاه به نفت و مشتقات آن، به منظور بررسی خواص فیزیکوشیمیایی این گیاه در حضور میکروارگانیسم های بدست آمده و غلظت های مختلف نفت سفید (2، 5، 20، 30 و 50 درصد) مجموع آزمایشاتی در 5 تکرار به صورت طرح کاملا تصادفی در قالب فاکتوریل انجام شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که برهمکنش باکتری و نفت سفید برای وزن تر ریشه، وزن خشک ریشه، طول ریشه، وزن خشک ساقه و طول ساقه، کلروفیل a، b، کل و کاروتنوئید، فنل کل، فلاونوئید کل و ظرفیت آنتی اکسیدانی معنی دار نشد. اما این برهمکنش برای وزن تر ساقه در سطح 1 درصد معنی دار شد. مقایسه میانگین نشان داد که میزان وزن تر ریشه کنجد در غلظت 2 درصد معنی دار شد و همچنین میکروارگانیسم های Rhodococcus sp، Candida sp باعث افزایش وزن تر ری
  3. بررسی مراحل تکوین، میکروسپورزایی و دانه گرده گیاه درمنه Artemisia aucheri و خواص آلرژی زایی گرده آن
    1397
    در سال های اخیر پژوهش های متعددی در زمینه آلرژی زایی دانه گرده بسیاری از گونه ها انجام گرفته است، چرا که موضوع آلرژی یکی از بحث های مهم جوامع مدرن است. آلرژی های گرده ای در گروه واکنش های ازدیاد حساسیت نوع اول هستند. پژوهشها نشان داده است که سطح IgE خون در آلرژی گرده ه ای به طور چشمگیری افزایش می یابد. از طرفی با توجه به خواص فراوان دانه های گرده، در عصر حاضر از گرده های گیاهان بعنوان داروهای گیاهی استفاده می شود. بنابراین در این پژوهش علاوه بر دانه های گرده طبیعی Bioss. Artemisia aucheri از دانه گرده تجاری فراوری شده همین گونه برای بررسی و مقایسه توان آلرژی زایی استفاده شد. به همین منظور دانه های گرده گل ها و همینطور دانه های گرده تجاری با بافر فسفات نمکی عصاره گیری شدند. پس از حساس سازی حیوانات مورد آزمایش (موش های بالب سی نر)، آلرژی زایی دانه های گرده با آزمون پوستی و سنجش تعداد ائوزینوفیل و نوتروفیل خون مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج آزمایش نشان داد که دانه های گرده طبیعی در آزمون پوستی دو برابر دانه های گرده خوراکی آلرژی زا بودند و باعث ایجاد ادم موضعی در سطح پوست شدند. تعداد ائوزینوفیل ها گروه دو نسبت به گروه شاهد تفاوت معنی داری داشت و همینطور تعداد نوتروفیل ها بین گروه اول (گرده های طبیعی) با گروه شاهد از نظر آماری اختلاف معنی داری مشاهده شد. به منظور بررسی مراحل تکوینی اندام زایشی نر و ماده گیاه، گل ها و غنچه ها در مراحل مختلف نمو برداشته شد. پس از تثبیت با فیکساتور FAA ، آب گیری و قالب گیری در پارافین با روش های متداول یاخته–بافت شناسی آماده سازی و با میکروتوم برش گیری شدند. رنگ آمیزی برش ها با هماتوکسیلین- ائوزین انجام شد. مطالعه کامل لام های میکروسکوپی تهیه شده از مراحل مختلف تکوین اندام های تولیدمثلی با دقت فراوان انجام گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد بساک دارای لایه مکانیکی ضخیم با تاپی ترشحی است. دانه گرده بالغ در نمای استوایی کروی تا حدودی بیضوی شکل و در نمای قطبی سه لوبی با سه فرورفتگی عمیق است. بر این اساس تکوین بساک از الگوی استاندارد گیاهان دولپه پیروی می کند. همچنین نتایج نشان داد در تکوین کیسه رویانی صفاتی از قبیل موقعیت مگاسپوروسیت و مگاسپور فعال، تعداد آنتی پودها، تعداد سینرژیدها نیز براساس تیپ پلی گونوم می باشد.
  4. بررسی اثر نانولوله های کربنی بر تکوین و رویان زایی بدنی در گیاه استویا (Stevia rebaudiana Bertoni)
    1397
    چکیده: امروزه جهان به دنبال توسعه تکنیک های مدرن، برای بالا بردن متابولیسم و افزایش رشد در گیاهان و در نتیجه افزایش بهره وری در آن هاست. تکنولوژی نانو می تواند فرصت جدید مناسب و مدرن در بیوتکنولوژی و کشاورزی باشد. در میان نانومواد، نانومواد با اساس کربن (CNTs) به دلیل دارا بودن خواص منحصر بفردی همچون خواص مکانیکی، الکتریکی، حرارتی و شیمیایی جایگاه مهمی بدست آورده است. بدین منظور در مطالعه حاضر در گیاه .B Stevia rebaudiana، درصد القا کالوس (تیمار شده با هورمون های بنزیل آدنین (BA) و نفتالین استیک اسید (NAA)) و القا رویان سوماتیک از برگ و کالوس (تیمار شده با غلظت های مختلف هورمون های 2,4-D به همراه کینتین (kin) یا BA) در شرایط نور و تاریکی مورد بررسی قرار گرفت. اثر شش غلظت نانولوله کربنی چنددیواره (MWCNTs) (50، 100، 250، 500، 1000 μg/l و10 mg/l) بر میزان رویان زایی، القا کالوس، طول و بیومس گیاه، مراحل مختلف نمو رویانی و فعالیت آنتی اکسیدانی در گیاه استویا تحت شرایط درون شیشه مورد ارزیابی قرار گرفت. براساس نتایج، ترکیب و غلظت هورمون ها مهم ترین فاکتورهای موثر در رویان زایی بودند. تحت شرایط آزمایشی تست شده، موثرترین ترکیبات بر درصد رویان زایی به ترتیب در شرایط نور شاملmg/l 1 هورمون 2,4-D به همراه 0/2 mg/l هورمون های Kin وBA در سطح کالوس و در تاریکی در غلظت mg/l 1 و 2 هورمون 2,4-D به همراه Kin در سطح کالوس هستند. در پژوهش حاضر، آنالیز آماری کامل داده ها توسط نرم افزار SAS، برای مطالعه اثر سطوح غلظت های مختلف MWCNTها بر طول و بیومس گیاه، القا کالوس و رویان زایی انجام شد. جدول داده ها نشان داد که همه اثرات معنی دار بودند و MWCNTها، برخلاف اثرات مثبتی که روی سایر فاکتورها داشتند، اثر ممانعت کننده شدیدی بر درصد رویان زایی داشت. MWCNTها مرگ سلولی کالوس را افزایش دادند، در حالی که، مطالعات بافت شناسی رویان، هیچ اتلافی بین رویان های گیاهان شاهد و گیاهان تیمار شده نشان نداد. نتایج ما کارهای قبلی را تایید می کند و نشان می دهد که اندازه MWCNTها، مدت زمان استفاده از نانولوله ها و مرحله نموی گیاه، فاکتورهای کلیدی و تعیین کننده در اثرات سمی یا مثبت نانولوله ها بر رشد، القا کالوس و رویان زایی هستند.
  5. مطالعه تکوین اندام های تولید مثلی در اسپرس (Onobrychis cornuta) و گون (Astragalus stevenianus)
    1397
    بقولات از بزرگترین تیرههای گیاهان گلدار محسوب میشوند که دارای 120 جنس و 17000 گونه است. این تیره شامل سه زیر تیره Papilionaceae ،Caesalpinaceae ،Mimosaceae می باشد. اغلب گونه های آن دارای ریشههای گرهکدار همزیست با باکتریهای تثبیتکننده نیتروژن جوی هستند. گیاهان این تیره علفی، درختچهای و درختی هستند و همگی دارای لگوم (نیام) می باشند و از نظر مورفولوژیک تنوع چشمگیری دارند؛ بنابراین مطالعات وسیعی نیز از جنبههای مختلف برروی اعضای این تیره انجام گرفته است. ولی با توجه به پراکنش وسیع و فراوانی گونههای آن، مطالعات انجام شده به ویژه مطالعات رویانشناسی، بسیار اندک است. در این بررسی ویژگیهای رویانشناسی دو گونه: Onobrychis cornuta و Astragalus stevenianus مورد مطالعه قرار گرفت. که امید میرود در درک روند تکاملی بخشههای مختلف این جنس بسیار راهگشا باشد. در این پژوهش، گلها و غنچهها در مراحل مختلف نمو برداشته شد و در فیکساتور (FAA) تثبیت و در الکل 70% نگهداری شد و پس از آبگیری نمونهها قالبگیری و با میکروتوم به ضخامت 7 میکرومتر برشگیری شد. رنگآمیزی برشها با هماتوکسیسین- ائوزین و لوگول انجام گرفت. مراحل تکوین تخمک، کیسه رویانی، بساک و دانههای گرده توسط میکروسکوپ نوری، فلورسانس و پلاریزان و استریومیکروسکوپ مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج مطالعات نشان داد در O. cornuta مادگی بدون پایک و دارای کرکهای فراوان در سطح خارجی است. تعداد تخمکها در مادگی غالبا یک و به ندرت دو عدد میباشد. سلولها مادر مگاسپور در لایه 2 تا 3 زیر اپیدرمی قرار دارد. آرایش تترادها از نوع خطی است و سفت زیگزاگی است. پوسته درونی تخمک از دو لایه و پوسته بیرونی از سه لایه تشکیل شده است. مگاسپور عملکردی در موقعیت شالازی قرار دارد. تعداد سلولهای آنتیپود سه عدد می باشد و تعداد سلولهای سینرژید دو عدد است. پوستامنت و هیپوستاز توسعه یافته و شکل کیسه رویانی بالغ خمیده و ترمهای شکل است. کیسه رویانی از نوع پلیگونوم است. بساکها دارای 4 کیسه گرده بوده و تترادهای میکروسپور از نوع تتراهدرال و تتراگونال میباشند. بساک جوان دارای لا4یه میباشد کهشامللایه اپیدرمی،مکانیکی، میانی وتاپی است.تاپی ازنوعترشحی وتکهستهای وتکلایهمیباشد. دانه گرده بالغ دو سلولی و سه شیاری میباشد. نمو گردههای یک بساک همزمان است. در A. stevenianus مادگی دارای کرک در سطح خ
  6. ارزیابی توان زیست پالایی خاکهای آلوده به نفت توسط گوجه فرنگی و قارچهای همزیست ریشه آن
    1397
    چکیده: آلودگی های زیست محیطی از جمله معضلات جدی در جهان به شمار می آید. آلودگی های نفتی در خاک از جمله آنها و از خطرات جدی برای محیط زیست و انسان می باشد. امروزه تلاش بسیاری برای از بین بردن این آلودگی ها صورت گرفته که از جمله آن زیست پالایی است که کمترین آسیب را به خاک و جانداران آن وارد می کند و به کمک باکتری ها و میکروارگانیسم های خاکزی، آلودگی نفتی خاک بر طرف می گردد. هدف از این پژوهش بررسی توان زیست پالایی گوجه فرنگی و کنسرسیوم قارچی همراه ریشه آن برای از بین بردن آلودگی های نفتی خاک می باشد. در این پژوهش در مرحله اول کشت گلخانه ای صورت گرفت، که چهار گروه تیماری شامل، گیاه +نفت، گیاه +نفت + قارچ، گیاه +نفت +شوینده، گیاه +نفت +قارچ +شوینده آماده شد. مرحله دوم بررسی های آزمایشگاهی شامل، سنجش میزان حذف نفت و حذف فلزات سنگین از خاک، سنجش میزان تغییرات پروتئین، کربوهیدرات و فعالیت آنزیم ها درگیاه صورت گرفت. همچنین بررسی های تکوینی برای مقایسه مراحل تکوین اندام های زایشی بین نمونه های شاهد و تحت تیمار آلودگی نفتی صورت گرفت. اندازه گیری پارامتر های مختلف در گیاهان شاهد وتحت تیمار تغییرات معنی داری را در وزن خشک بخش هوایی و ریشه، وزن تر بخش هوایی وریشه، طول ساقه وریشه نشان داد، همچنین با توجه به تغییراتی که در محتوای پروتئین، کربوهیدرات و فعالیت آنزیم ها ایجاد شده است می توان نتیجه گرفت که نفت خام اثرات سوء زیادی بر مراحل رویشی گوجه فرنگی داشته و با توجه به تغییراتی که در دانه گرده از جمله شکستگی های زیاد وچروکیدگی دانه گرده چروکیدگی بساک واز بین رفتن سلول های کیسه رویانی وتغییر شکل آن رخ داده تاثیر سوء زیادی نیز بر مرحله زایشی داشته است. با توجه به اثرات سوء زیادی که نفت خام بر مراحل رویشی و زایشی گوجه فرنگی داشته است، گوجه فرنگی گیاهی مقاوم در برابر آلودگی های نفتی در خاک نیست.اما با توجه به حذف 92 درصدی نفت از خاک توسط گروه تیماری گیاه +نفت+ قارچ می توان نتیجه گرفت گوجه فرنگی پالاینده بسیار خوبی برای خک آلوده به نفت خام می باشد.
  7. زیست پالایی خاکهای آلوده به ترکیبات نفتی با استفاده از گیاه فلفل و کنسرسیوم قارچی
    1396
    آلودگی نفتی از جمله معضلات جهانی است که اثرات سوء بر موجودات زنده داشته و با ورود به زنجیره های غذایی سلامت و بقای گیاهان و جانواران و جوامع بشری را تحت تاثیر قرار می دهند. فرآورده های نفتی در غلظت بالا آلودگی های محیطی و اثرات سمی شدید ایجاد می کنند. برخی گونه های گیاهی قادرند در مناطق آلوده به نفت رشد کنند. هدف این پژوهش ارزیابی زیست پالایی گیاه فلفل زراعی است. این پژوهش در دو بخش یررسی گلخانه ای و کتابخانه ای انجام شد. در بررسی گلخانه ای گیاه فلفل در شرایط تحت کنترل در چهار گروه تیماری (نفت + گیاه) ٬ (گیاه+ نفت + قارچ)٬ (گیاه + نفت + شوینده)٬ (گیاه +نفت+قارچ + شوینده) و یک گروه شاهد کاشته شدند. در بررسی آزمایشگاهی میزان حذف نفت در گروههای فوق به علاوه مطالعات تکوینی٫ سنجش کربوهیدرات محلول٬ سنجش پروتیین٬ و آنزیم سنجی انجام شد. یافته ها نشان داد که آلودگی نفتی بر تکوین گیاه فلفل تثرات سوء دارد. کاهش میانگین طول ساقه٬ طول ریشه٬ وزن خشک و تر مشاهده شد. تغییر شکل دانه های گرده٬ چروکیدگی در بساک و شگستگی دانه های گرده از اثرات تیماری است. نتایج نشان داد گیاه مورد کطالعه همراه با کنسرسیوم قارچی قادر به کاهش آلودگی نفتی تا 70٪ می باشد.
  8. تکوین گامتوفیت نرو ماده در برخی گونههای Onosma
    1395
    تیره گاوزبان دارای 130 جنس و حدود 2500 گونه در 5 زیر تیره و 6تبار است. اعضاء این تیره در نواحی گرمسیری، نیمه گرمسیری و نواحی معتدله پراکنده شدهاند و مرکز تنوع آن ها در مناطق معتدله، نواحی ایرانی- تورانی و مدینترانه است. اعضاء این تیره پراکنش کمی در مناطق سردسیری دارند. تبار Lithosprmeae به عنوان دومین تبار بزرگ تیره گاوزبان به شمار میآید. اعضاء این تیره دارای 415 گونه در 24 جنس میباشند. جنس عسلک (Onosma L.) با بیش از 150 گونه بزرگترین جنس تبار میباشد که از اسپانیا تا چین پراکنش دارند. ایران، ترکیه، و غرب سوریه به عنوان مرکز تنوع این جنس به شمار میروند. در این پژوهش ویژگیهای رویان شناختی چهار گونه به نامهای : 1- Onosma bisotuneasis 2- Onosma cercium 3- Onosma microcarpa 4- Onosma dichroanthum, مورد مطالعه قرارذ گرفت. گلها و غنچهها در مراحل مختلف نمو برداشتهشد و در فیکساتور FAA تثبیت و در الکل 70% نگهداری شدند. سپس نمونهها قالبگیری و با میکروتوم به ضخامت 7 تا 10 میکرومتر برشگیری شدند. رنگ آمیزی با روش PAS بر اساس پروتکل پیشنهادی YEUNG انجام گرفت. طبق بررسیهای صورت گرفته در گونههای مورد مطالعه مشاهده شد که در تمامی گونهها بساک دیواره چهار لایه ( میانی، مکانیکی، تاپی و اپیدرم) دارد. تاپی از نوع ترشحی میباشد. شکل تترادها به صورت تتراهدرال و تتراگونال میباشد. دانههای گرده بیضی شکل و سه شیاره هستند. سلول مادر مگاسپور در لایه دوم زیر اپیدرمی ایجاد میشود. معمولاٌ تترادهای مگاسپور، خطی و Tشکل دیده میشوند. کیسه رویانی از الگوی تیپ پلیگونوم تبعیت میکند. مگاسپور شالازی به عنوان مگاسپور عملکردی رشد میکند.
  9. بررسی اثر تیمار سرب بر مراحل تکوین دانه گرده و تخمک در گیاه اطلسی
    1394
    سرب به عنوان یک فلز سنگین و آلاینده شیمیایی پایدار از طریق منابع مختلف مصنوعی و طبیعی سلامت محیط زیست و موجودات زنده را تهدید می کند. گیاه اطلسی گونه ای زینتی در پارک ها و فضای سبز است و در معرض آلاینده ها از جمله سرب قرار دارد. تکوین اجزای گل از جمله بساک پرچم ها، میکروسپورزایی و تشکیل دانه های گرده، تکوین مادگی و تخمک ها از پدیده-های زیستی گیاهان هستند که تحت تاثیر آلاینده های جوی قرار می گیرند. در این پژوهش تکوین دانه گرده رسیده در گیاه Petunia hybrid بررسی شد. گل ها و غنچه ها پس از تیمار با غلظت های مختلف استات سرب (400، 800 و1200 میکرومول در لیتر) در مراحل مختلف نمو برداشت شد. در فیکساتور FAA تثبیت و در الکل %70 نگهداری شد. نمونه ها پس از قالب گیری در پارافین با میکروتوم برش گیری گردید. پس از رنگ آمیزی لام های تهیه شده با میکروسکوپ نوری بررسی گردید. بر اساس نتایج این آزمایش، سرب سبب ایجاد چروکیدگی در دانه گرده و پراکندگی بیشتر آن در بساک شد. در واقع سرب بر تولیدمثل گیاه اثر معنی داری نشان داد. مقادیر فراوان از فلزات سنگین از جمله سرب در محیط، مشکلات جدی بر محیط زیست و سلامت بشر پدید آورده است.
  10. بررسی اثر تیمار نانو ذرات اکسید آلومینیوم بر مراحل تکوین دانه گرده و تخمک در گیاه لوبیا
    1394
    در حال حاضر استفاده صنعتی از نانو ذرات به سرعت در حال افزایش است که باعث نگرانی هایی در مورد اثرات بیولوژیکی بالقوه نانو ذرات آزاد شده به محیط زیست شده است. تا به امروز شناخت نسبتا کمی در مورد جذب، انباشتگی و پاسخ های گیاهان به این ذرات آزاد شده به دست آمده است. در این پژوهش اثرات نانو ذرات اکسید آلومینیوم بر روی جوانه زنی، رشد ریشه، مقدار رنگیزه های فتوسنتزی، محتوای پروتئین کل، تغییرات فعالیت برخی آنزیم های آنتی اکسیدانی، محتوای کربوهیدرات ها، تکوین بساک، دانه های گرده و تخمک درگیاه لوبیا (Phaseolus vulgaris L.)بررسی شد. به منظور مطالعه مراحل تکوین بساک و دانه های گرده پس از کشت گیاه لوبیا تحت شرایط کنترل شده گلخانه ای و تیمار روزانه آن ها با سه غلظت مختلف نانوذره اکسید آلومینیوم، قبل و طی دوره گلدهی، گل-ها با اندازه های مختلف از گیاهان کشت شده برداشت شدند و پس از تثبیت با فیکساتورFAA ، آب گیری و قالب گیری در پارافین با روش های متداول یاخته–بافت شناسی آماده سازی و با میکروتوم برش گیری شدند. رنگ آمیزی برش ها با هماتوکسیلین- ائوزین انجام شد. مراحل تکوین بساک و تخمک گیاهان تحت تیمار نانوذره اکسید آلومینیوم و گیاهان شاهد با میکروسکوپ نوری مطالعه شد. پروتئین های بذرها با روش الکتروفورز در بستر ژل SDS-PAGE تفکیک و الگوی باند های پروتئینی در گروه های مختلف مورد مقایسه قرار گرفت. برطبق نتایج به دست آمده نانو اکسید آلومینیوم اثر مثبتی بر روی درصد جوانه زنی، طول ریشه، محتوای کلروفیل b و کل، محتوای قندهای محلول و نامحلول داشت. کاهش در محتوای کلروفیل a، محتوای پروتئین کل و فعالیت آنزیم کاتالاز در نمونه های تحت تیمارها در مقایسه با شاهد مشاهده شد. اثر نانو اکسید آلومینیوم بر سرعت جوانه زنی بذر و فعالیت آنزیم پراکسیداز معنی دار نبود. تیمار انجام شده در مراحل تکوین تخمک موثر واقع نشد، اما قدرت زیست پذیری دانه های گرده کاهش و ضخامت لایه اینتین افزایش یافت. تیمارهای نانوذره اکسید آلومینیوم با غلظت-های مختلف، سبب ایجاد هیچ گونه باند پروتئینی جدیدی نشد و فقط در غلظت 1 گرم برلیتر افزایش مقدار پروتئین ها را داشتیم. براساس نتایج حاصل از این پژوهش نانو ذره اکسید آلومینیوم قادر است تا اثرات مثبتی از خود بر گیاهان بر جای گذارد.