Gholamreza Khanlari

امروزه پروژه های عمرانی متعددی مانند انواع سدها، فضاهای زیرزمینی، پایدارسازی شیب های طبیعی و ... در ارتباط با مصالح سنگی اجرا می شوند. بنابراین لزوم شناخت کامل ویژگی های مهندسی سنگ ها به منظور ارزیابی پایداری سازه های مرتبط با محیط های سنگی به شدت احساس می گردد. ماسه سنگ ها با توجه به حضور گسترده در بسیاری از سازندهای زمین شناسی، با بسیاری از پروژه های مهندسی در ارتباط می باشند ماسه سنگ ها بدلیل تنوع زیاد در منشا تشکیل آنها، دارای ویژگی های پتروگرافیکی بسیار متغیری می باشند. پتروگرافی متغیر ماسه سنگ ها موجب تغییرات گسترده در خصوصیات مکانیکی آنها شده است. به منظور تعیین اثار پتروگرافی بار رفتار مهندسی ماسه سنگها، مطالعات پتروگرافیکی جهت تعیین ویژگی های میکروسکوپی شامل نوع کانی های تشکیل دهنده، نوع و مقدار سیمان، اندازه دانه، شکل دانه، جورشدگی ذرات، نحوه آرایش ذرات )فشردگی(، درجه درهم قفل شدگی بافتی ذرات )نوع و ماهیت تماس بین ذرات( انجام گردید. نتایج مطالعات پتروگرافیکی نشان می دهد که ماسه سنگ های مورد مطالعه بر اساس طبقه بندی فولک (1980) از نوع فلدسپاتیک لیتارنایت، لیتیک آرکوز، لیتارنایت و ساب لیتارنایت با میانگین اندازه ذرات بین 03/0 (بسیار ریز دانه) تا 76/0 میلیمتر )درشت دانه( می باشند. با استفاده از پارامترهای میکروسکوپی نسبت سطح دانه (GAR) و درصد تخلخل به عنوان پارامترهای اثرگذار بر مقاومت فشاری ت ک محوری و مدول الاستیسیته، یک طبقه بندی ارائه شده، با افزایش GAR تحت مقادیر ثابت تخلخل، درصد تماس های قوی )مضرسی و محدب- مقعر( افزایش و درصد تماس های ضعیف ) )مماسی و شناور( کاهش یافته است. شکنندگی یک پارامتر کلیدی در تعیین ویژگی های شکست سنگ تحت شرایط بارگذاری و باربرداری می باشد.

در این پژوهش به بررسی خصوصیات مهندسی ماسه سنگها و همچنین اثر انیزوتروپی بر این خصوصیات پرداخته شده است. همچنین تغییرشکل پذیری و اثر اشباع آب بر خصوصیات مهندسی سنگهای مورد نظر بررسی شده است.