Atabak Roohi

تامين غذاي سالم و امنيت غذايي، وابسته به ذخيره سازي مناسب محصولات كشاورزي و حفظ آنها از گزند آفات است. غلات و حبوبات از جمله موادي هستند كه اين موضوع براي آنها ضرورت دارد. از فسفيدهاي فلزي، به دليل قيمت پايين و اثربخشي بالا، در مبارزه با آفات بطور وسيع استفاده مي شود. فسفيد آلومينيوم يك آفت كش ارزان، موثر و رايج است؛ اما متاسفانه در حال حاضر يكي از شايع ترين علل مسموميت در بين كشاورزان است. در اين پژوهش براي بررسي اثر گاز فسفين بر توليدمثل رت نر نژاد ويستار و اثر حفاظتي عصاره هيدرواتانولي نعناع، 30 سر رت در 5 گروه كنترل، فسفين (شاهد)، پيشگيري، درمان و پيشگيري-درمان مورد مطالعه قرار گرفت. در دوره اول آزمايش (16 روز)، گروه هاي پيشگيري و پيشگيري-درمان با عصاره نعناع فلفلي گاواژ شدند. در دوره دوم آزمايش (16 روز)، گروه هاي شاهد، درمان، پيشگيري و پيشگيري-درمان بصورت تنفسي تحت تاثير گاز فسفين قرار داده شدند. در دوره سوم آزمايش (16 روز)، گروه هاي درمان و پيشگيري-درمان با عصاره نعناع فلفلي گاواژ شدند. سپس، ميزان هورمون هاي تستوسترون، LH و FSH و همچنين پارامترهاي اسپرمي اندازه گيري شد. براساس نتايج به دست آمده از اين پژوهش مشاهده شد، فسفين توليد شده از قرص برنج مي تواند با ايجاد استرس اكسيداتيو، بر بافت بيضه و در نتيجه فرايند اسپرماتوژنز، تعداد و مورفولوژي اسپرم ها اثر بگذارد. هم چنين با آسيب بيضه توليد تستوسترون كاهش يافته و اين اتفاق مكانيسم هاي هورموني وابسته را نيز تغيير مي دهد و سبب افزايش LH و FSH در رت ها مي شود. كاهش تستوسترون، ايجاد اسپرم هاي ناسالم و افزايش هورمون هاي گنادوتروپين در نهايت سبب كاهش قدرت باروري مي شود. عصاره نعناع فلفلي به دليل داشتن تركيبات آنتي اكسيدان توانست، اثر فسفين را تا حد زيادي خنثي كند.
Thesis summary

زالودرماني يكي از شاخه هاي طب سنتي است و از گذشته هاي دور در بسياري از كشورها از جمله مصر، يونان و ايران استفاده مي شده است. امروزه اثرات زالودرماني در درمان بيماري هاي مختلف بررسي و اثبات شده است. اما تاكنون اثرات زالودرماني بر روي فيزيولوژي توليدمثل جنس نر بررسي نشده است. براي بررسي تأثير زالودرماني بر فيزيولوژي توليدمثل رت هاي نر بالغ نژاد ويستار، 24 سر رت نر تهيه و به طور تصادفي به سه گروه 8 تايي تقسيم شدند؛ به هر يك از رت هاي گروه كنترل، 6 ميلي ليتر سرم فيزيولوژي، به رت هاي گروه آزمايشي اول، 6 ميلي ليتر محلول بزاق زالو با دوز پايين و به رت هاي گروه آزمايشي دوم، 6 ميلي ليتر محلول بزاق زالو با دوز بالا تزريق شد. تزريقات به صورت درون صفاقي و در طول 2 هفته به صورت يكسان براي همه گروه ها انجام شد. يك هفته بعد از آخرين تزريق، رت ها مورد ارزيابي هورموني و بافت شناسي بيضه قرار گرفتند. با بررسي هاي انجام شده مشاهده شد كه بزاق زالو بر روي هورمون هاي FSH، LH و تستوسترون تأثيرگذار مي باشد؛ به طوري كه بزاق زالو با دوز پايين باعث كاهش هورمون هاي FSH و LH و افزايش تستوسترون شده اما بزاق زالو با دوز بالا باعث افزايش هورمون هاي FSH و LH و كاهش تستوسترون مي شود؛ به عبارت ديگر دوز پايين و بالاي محلول بزاق زالو داراي اثرات متضاد هستند. با بررسي بافت بيضه رت هاي گروه هاي مختلف آزمايشي مشاهده شد كه در گروه دوز بالا لوله هاي اسپرم ساز مياني تحليل رفته و لوله هاي اسپرم ساز محيطي نيز در حال دژنره شدن هستند.
Thesis summary

زالودرماني يكي از شاخه هاي طب ستي است و از گذشته هاي دور در بسياري از كشورها از جمله مصر، يونان و ايران استفاده مي شده است. امروزه اثرات زالودرماني در درمان بيماري هاي مختلف بررسي و اثبات شده است. اما تاكنون اثرات زالودرماني بر روي فيزيولوژي توليدمثل جنس ماده بررسي نشده است. براي بررسي تأثير زالودرماني بر فيزيولوژي توليدمثل رت هاي ماده بالغ نژاد ويستار، 24 رأس رت ماده تهيه و به طور تصادفي به سه گروه 8 تايي تقسيم شدند؛ به هر يك از رت هاي گروه كنترل، 6 ميلي ليتر سرم فيزيولوژي، به رت هاي گروه آزمايشي اول، 6 ميلي ليتر محلول بزاق زالو با دوز پايين و به رت هاي گروه آزمايشي دوم، 6 ميلي ليتر محلول بزاق زالو با دوز بالا تزريق شد. تزريقات به صورت درون صفاقي و در طول 2 هفته به صورت يكسان براي همه گروه ها انجام شد. يك هفته بعد از آخرين تزريق رت ها مورد ارزيابي هورموني و بافت شناسي تخمدان قرار گرفتند. نتايج پژوهش حاضر نشان داد كه محلول بزاق زالو در مرحله هاي مختلف توليدمثلي بر روي هورمون هاي FSH، LH، استراديول و پروژسترون تأثيرگذار مي باشد؛ به طوري كه بزاق زالو با دوز پايين باعث كاهش هورمون هاي FSH و LH و افزايش استراديول و پروژسترون شده اما بزاق زالو با دوز بالا باعث افزايش هورمون هاي FSH و LH و كاهش هورمون هاي استراديول و پروژسترون مي شود؛ به عبارت ديگر دوز پايين و بالاي محلول بزاق زالو داراي اثرات متضاد هستند. همچنين با بررسي بافت تخمدان رت هاي گروه هاي مختلف آزمايشي مشاهده شد كه در گروه دوز پايين تعداد فوليكول هاي ثانويه و گراف نسبت به گروه كنترل افزايش يافته در حاليكه در گروه دوز بالا فقط جسم زرد و جسم سفيد مشاهده شد.
Thesis summary

از قرص هاي توليد كننده گاز فسفين به عنوان حشره كش و جونده كش در انبارهاي نگهداري غلات و گندم استفاده مي شود. گاز فسفين توليد شده در انبار، وارد دستگاه تنفس كارگران انبار شده و منجر به ايجاد عوارض مسموميت مي شود. در اين پژوهش اثرات حفاظتي عصاره هيدرواتانولي نعناع در برابر مسموميت ناشي از گاز فسفين بررسي شد. بدين منظور 50 سر موش رت نر با دامنه وزني 200 تا 250 گرم، بطور تصادفي در گروه هاي آزمايشي كنترل، فسفين، پيشگيري، درمان و پيشگيري-درمان دسته بندي شدند. گروه هاي پيشگيري و پيشگيري-درمان در دوره 10 روزه اول و يك بار در روز پيش از القاي مسموميت با گاز فسفين، با عصاره هيدرواتانولي نعناع گاواژ شدند؛ سپس گروه هاي فسفين، پيشگيري، درمان و پشگيري-درمان در دوره 10 روزه دوم و هر روز به مدت 5 دقيقه در معرض تنفس گاز فسفين در محفظه اي بسته قرار داده شدند. در نهايت گروه هاي درمان و پيشگيري-درمان در دوره 10 روزه سوم و يك بار در روز پس از القاي مسموميت با گاز فسفين، تحت گاواژ عصاره هيدرواتانولي نعناع قرار گرفتند. پس از اتمام هر سه دوره پيشگيري، القا مسموميت و درمان، حيوانات به وسيله كتامين و زايلازين تحت بي هوشي عميق قرار گرفتند و با تشريح از آنها خونگيري و بافت برداري انجام شد. مطالعه نشانگرهاي خوني نشان داد كه عصاره نعناع اثر حفاظتي قابل توجهي در كاهش استرس اكسيداتيو داشته است. اثر حفاظتي عصاره نعناع به صورت پيشگيرانه بهتر از درمان بود و در حالت پيشگيري-درمان بيشترين اثر حفاظتي را داشت. همچنين با بررسي برش هاي بافتي مشاهده شد كه عوارض ناشي از مسموميت با گاز فسفين در گروه هاي دريافت كننده عصاره نعناع كاهش يافته است.
Thesis summary

ديابت از جمله بيماري هاي مزمن است كه به دليل كمبود يا كاهش عملكرد انسولين موجب افزايش ميزان قند خون و اختلالات متابوليسمي بدن مي شود. ديابت باعث ايجاد يك شيوه جديد زندگي مي شود و تمام روابط فرد را در همه زمينه ها تحت تاثير قرار مي دهد. اگر قند خون در طولاني مدت بطور مداوم بالا باشد، مي تواند بر قلب، چشم ها، كليه ها، اعصاب و ساير قسمت هاي بدن تأثير بگذارد. در درمان ديابت، هدف اين است كه به افراد كمك شود تا خطر ابتلا به عوارض جانبي در آينده به حداقل برسد. تاكنون داروهاي متعددي براي كاهش ميزان قند خون بالا ارائه شده است؛ ولي به دليل عدم بهبودي كامل اين بيماري با مصرف داروهاي موجود، تمايل به استفاده از درمان هاي جايگزين و سنتي افزايش يافته است. گياهان دارويي با خواص كاهش دهنده قند خون در كنترل بيماري ديابت نقش بسيار مهمي دارند. در اين مطالعه شيوع بيماري ديابت در كشور افغانستان و راه هاي كنترل و درمان آن در طب سنتي گياهي بومي در افغانستان بررسي شد. اطلاعات مربوط به بيماران و شيوه هاي درماني سنتي با استفاده از پرسشنامه جمع آوري شد و سپس مورد تحليل قرار گرفت. نتايج به دست آمده نشان داد كه بيماري ديابت در سنين بالا فراواني بيشتري داشته و در زنان نسبت به مردان شايع تر مي باشد. براساس اطلاعات جمع آوري شده در افغانستان براي درمان و كنترل بيماري از 13 نوع گياه دارويي شامل پياز، سير، كاسني، هندوانه ابوجهل، خيار تلخ، خار مريم، سياه گيله، چاي سبز، مريم گلي، جنسينگ، گزنه، انگور سياه و كلپوره استفاده مي شود. براساس نتايج به دست آمده از سير نسبت به بقيه گياهان بيشتر استفاده مي شود.
Thesis summary

انگل هاي جنس Leishmania براي انسان و حيوان بيماري زا هستند و سبب ايجاد بيماري ليشمانيوز مي شوند. اين بيماري به سه شكل جلدي، جلدي-مخاطي و احشايي در افراد بيمار ديده مي شود. شناسايي گونه هاي Leishmania در عفونت هاي باليني، جهت پيش آگاهي، كنترل و پيشگيري بيماري بسيار حائز اهميت است. كشور افغانستان يكي از مكان هاي مهم آلوده به انگل هاي Leishmania است. در اين پژوهش وضعيت شيوع بيماري ليشمانيوز جلدي و راه هاي درماني آن در طب سنتي در مناطقي از كشور افغانستان مطالعه شد. جمعيت مورد بررسي در اين مطالعه در درجه اول، بيماران مبتلا به ليشمانيوز جلدي مراجعه كننده به مراكز بهداشتي درماني مناطق بومي بيماري در استان خوست بود. علاوه بر استان خوست، اطلاعات بيماراني نيز از استان هاي تخار، مزار شريف، سمنگان، هرات، قندهار، غزني، كابل، ننگرهار، كنر، لغمان و نورستان جمع آوري شد. جمع آوري اطلاعات بيماران مبتلا به ليشمانيوز با استفاده از پرسشنامه انجام شد. پس از تجزيه و تحليل آماري اطلاعات به دست آمده، مشاهده شد كه زنان بطور معنادار بيش از مردان به بيماري ليشمانيوز جلدي مبتلا هستند. همچنين مشاهده شد كه جنسيت، ميزان درآمد، امكانات بهداشتي، مسافرت، سطح سواد و ... در ابتلا افراد به اين بيماري موثر هستند. براساس اطلاعات جمع آوري شده مردم افغانستان براي درمان بيماري ليشمانيوز جلدي از گياهان دارويي خار مريم، استبرق، گياه الكالويد و بولاغ اوتي براي كنترل بيماري ليشمانيوز استفاده مي كنند. نوع گياه دارويي مورد استفاده در مناطق مختلف افغانستان متفاوت است كه دليل اين امر مربوط به وجود يا عدم وجود گياه دارويي در مناطق مختلف مي باشد. همچنين روش استفاده از يك نوع گياه دارويي نيز در مناطق مختلف با هم تفاوت دارد.
Thesis summary